In de wereld van digitale producten en websites komen de termen ‘Usability’ en ‘User Experience’ (UX) vaak voorbij. Hoewel ze vaak door elkaar worden gebruikt, zijn het niet dezelfde concepten. Het is belangrijk om het verschil te begrijpen om effectief onderzoek te doen en je product te optimaliseren. In dit artikel verkennen we de definities van beide termen en hoe ze zich verhouden tot gebruikersonderzoek.
Wat is Usability Onderzoek
Usability onderzoek richt zich specifiek op de gebruiksvriendelijkheid van een product, website of app. Het doel is te evalueren hoe gemakkelijk en efficiënt gebruikers taken kunnen uitvoeren met behulp van de interface. In essentie kijkt usability onderzoek naar de praktische aspecten van interactie, zoals:
- Efficiëntie: Hoe snel kunnen gebruikers een taak voltooien?
- Foutfrequentie: Hoe vaak maken gebruikers fouten en hoe ernstig zijn deze fouten?
- Tevredenheid: Hoe prettig vinden gebruikers het om de taak uit te voeren?
Bijvoorbeeld, in een usability onderzoek voor de Spotify-app zou je testen hoe eenvoudig gebruikers een playlist kunnen maken, een naam kunnen geven, en liedjes kunnen toevoegen. Het onderzoek focust uitsluitend op hoe goed de functionaliteit werkt en hoe intuïtief de interface is.
Wat is User Experience (UX) Onderzoek?
User Experience (UX) onderzoek is breder dan usability onderzoek en omvat alle aspecten van de interactie tussen een gebruiker en een product of dienst. UX onderzoek richt zich niet alleen op gebruiksgemak, maar ook op:
- Waarde: Hoe nuttig is het product voor de gebruiker?
- Adopteerbaarheid: Hoe gemakkelijk is het om met het product te beginnen?
- Begeerlijkheid: Hoe aantrekkelijk en betrokken voelt de gebruiker zich bij het product?
In het geval van Spotify zou UX onderzoek niet alleen de functionaliteit van playlists beoordelen, maar ook hoe de app de gebruiker betrekt met sociale functies. Zoals, het volgen van vrienden en het automatisch genereren van playlist-afbeeldingen.
Het gaat om de gehele ervaring en hoe goed het product aansluit bij de verwachtingen en behoeften van de gebruiker.
De verschillen in gebruikersonderzoeken
Jouw doel met het gebruikersonderzoek bepaalt of je je richt op usability of een breder UX-perspectief. Hier zijn enkele voorbeelden van hoe deze twee benaderingen zich uiten in onderzoek:
Usability Onderzoek: Richt zich op specifieke taken en functionaliteiten. Vragen kunnen zijn: “Hoe gemakkelijk is het om een taak te voltooien?” en “Welke problemen ondervinden gebruikers bij het gebruik van deze functie?”
UX Onderzoek: Kijkt naar de algehele ervaring en perceptie. Vragen kunnen zijn: “Hoe waardevol vinden gebruikers de app als geheel?” en “Hoe goed sluit de app aan bij de verwachtingen en wensen van de gebruiker?”
Visuele Vergelijking: Usability vs. UX
De onderstaande figuur illustreert hoe usability zich verhoudt tot UX:
Conclusie
Usability en User Experience (UX) zijn beide cruciaal, maar ze adresseren verschillende aspecten van de interactie met een product. Usability richt zich op gebruiksgemak en efficiëntie, terwijl UX de bredere ervaring en betrokkenheid van de gebruiker onderzoekt. Door het juiste type onderzoek toe te passen, kun je gerichte verbeteringen aanbrengen en een optimale gebruikerservaring bieden.
Bij Lab45 zijn we gespecialiseerd in zowel usability onderzoek als UX onderzoek. Wil je meer weten over hoe wij deze onderzoeken kunnen inzetten om jouw product te verbeteren? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.
Bronnen: